حتما تا به امروز بارها عبارت سهام عدالت به گوشتان خورده است. اگر از جمله افرادی هستید که این سؤال برایتان پیش آمده که سهام عدالت چیست و چه کاربردی دارد، در صفحه درستی قرار دارید چرا که در این مقاله به طور کامل به توضیح سهام عدالت، مشمولان سهام عدالت و اهداف و فلسفه سهام عدالت خواهیم پرداخت.
سهام عدالت چیست؟
اگر بخواهیم خیلی خلاصه به توضیح اینکه سهام عدالت برای چیست بپردازیم میتوان اینگونه گفت که این سهام نوعی یارانه محسوب میشود که با هدف تامین عدالت اجتماعی، فقرزدایی و گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران تصویب شده است.
هدف و فلسفه سهام عدالت
سهام عدالت با هدف خصوصیسازی و واگذاری سهام شرکتهای دولتی به اقشار کم درآمد از زمان دولت نهم اجرا شد. این طرح شامل سهام حدود 50 شرکت دولتی مشمول اصل 44 قانون اساسی، که خصوصیسازی برخی فعالیتهای اقتصادی را مجاز میداند، میشود. افرادی که سهام عدالت به آنها تعلق گرفته جزو سهامداران شرکتهای بورسی و فرابورس در نظر گرفته میشوند. هرچند لازم به ذکر است که فقط 70 درصد این شرکتها در بورس حضور دارند و سهامشان قابل معامله در بورس است.
سهام عدالت چقدر است؟
سهام عدالت ابتدا 500 هزار تومان و سپس 1 میلیون تومان برای هر شخص تعیین شد. هرچند این افراد اجازه برداشت سهام خود را تا موعد مقرر آن نداشتند. این سهام به صورت سهام اولیه در اختیار این افراد قرار گرفته و از سود نهایی کسر میشود. هرچند فقط سود سهام در فواصل زمانی مشخص برای مشمولان سهام عدالت پرداخت میشد. همچنین تخمین زده شده است به نرخ امروز ارزش هر سهم بین 11 تا 17 برابر شده باشد. هرچند نرخ دقیق آن با توجه به ارزش هر سهم در بازار تعیین میشود.
از اوایل سال 99 طرح آزادسازی سهام عدالت اجرایی شد که بر اساس آن افرادی که صاحبان یا سهامداران عدالت خوانده میشدند قادر به برداشت یا انتقال سهام خود بودند. برای این کار دو روش وجود داشت، یا فرد به طور مستقیم سهام خود را در دست گرفته و قادر به انتقال یا معامله آن در بازار بورس خواهد بود. برای این کار لازم است به سایت سازمان خصوصیسازی و سازمان بورس مراجعه شود. در روش دوم که به صورت غیرمستقیم انجام میشود. اختیار سهام بعهده شرکتهای سرمایهگذاری استانی قرار میگیرد و سهامدار قادر به انتقال یا معامله سهام خود به طور مستقیم نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: ترید یا معامله چیست و تریدر کیست؟
مشمولان سهام عدالت چه کسانی هستند؟
تاکنون تقریبا بیش از 49 میلیون نفر در سامانه سهام عدالت بعنوان مشمولان سهام عدالت شناخته شدهاند که در 18 مرحله شناسایی شدهاند. همانطور که پیشتر به آن اشاره شد مشمولان سهام عدالت اغلب افراد کم درآمد جامعه هستند که در گروههای زیر دستهبندی میشوند:
-
مددجویان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی که در رده اول افرادی قرار میگیرند که مشمول سهام عدالت هستند. این گروه سهام بیشتری نسبت به سایر گروهها دریافت کرده و بعنوان گروههای تخفیفدار شناخته شده هستند.
-
روستاییان و عشایر
-
زنان سرپرست خانوار
-
گروههای کم جمعیت مانند خبرنگاران و خادمان مسجد
-
کارگران فصلی ساختمانی
-
کارمندان و بازنشستگان دولتی
لازم به ذکر است در حال حاضر دیگر امکان ثبت نام برای سهام عدالت وجود ندارد هرچند زمزمههایی مبنی بر شروع ثبت نام سهام عدالت در سال 1400 به گوش میرسد اما در حال حاضر هیچ اطلاعیه رسمی در این خصوص ارائه نشده است.
همچنین اگر تغییری در معیشت افراد دارای سهام عدالت ایجاد شود تاثیری در تعلق گرفتن سهام به آنها نخواهد داشت. هرچند مشمولان سهام عدالت که فوت شدهاند سهامشان به وراث رسمی آنها تعلق میگیرد که این افراد با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت و در دست داشتن مدارک رسمی خود و فرد متوفی میتوانند نسبت به دریافت سهام عدالت اقدام کنند. این مدارک شامل موارد زیر میشود:
-
اصل مدارک شناسایی وراث قانونی فرد متوفی، کارت ملی، شناسنامه
-
کد ملی و تاریخ تولد متوفی مشمول سهام عدالت
-
نشانی و کدپستی محل سکونت کی از وراث
-
اصل گواهی قانونی انحصار وراثت
-
شماره شبای بانکی وراث
نحوه پرداخت سود سهام عدالت
تمامی مشمولان سهام عدالت اطلاعات کامل شناسایی خود از جمله شماره شبای بانکی خود را در سامانه سجام ثبت کردهاند. بنابراین پس از محاسبه مبلغ سود هر سهم، این مبلغ به حساب سهامدار پرداخت میشود. در صورتیکه سهامداری اطلاعات مربوط به شماره شبای خود را ثبت نکرده باشد بستانکار تلقی میشود.
بیشتر بخوانید: سجام چیست
خرید و فروش سهام عدالت در بورس
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد سهام 70 درصد شرکتها (معادل 36 شرکت) در بورس قابل معامله است. با آزادسازی خرید و فروش سهام عدالت در حال حاضر سهامداران میتوانند نسبت به معامله آنها در بورس اقدام کنند. در صورتیکه سهامدار بخواهد نسبت به فروش سهام خود در بازار بورس اقدام کند باید روش آزادسازی مستقیم را انتخاب کند. در این روش فرد کنترل سهام خود را مستقیما بعهده گرفته و میتواند یا سهام را نگه داشته و به روی آن معاملات مختلفی را در بازار بورس انجام دهد یا نسبت به فروش سهام عدالت خود اقدام کند.
ما اگر فرد قادر به کنترل سهام خود نباشد میتواند فروش سهام عدالت خود را بعهده بانکها بسپارد. بنابراین با مراجعه به بانکی که سود سهام عدالت به آن پرداخت میشده میتواند فرمی را نسبت به فروش 30 درصدی سهام عدالت خود تکمیل کند و از این طریق درخواست فروش سهام عدالت خود را از طریق بانک ثبت کند. این کار توسط سایت بانکها نیز ممکن است. پس از ثبت این درخواست، مسئولیت فروش سهام فرد بعهده بانک خواهد بود.
واریز وجه فروش سهام عدالت چه زمانی انجام میشود؟
هرچند در این روش سهامدار باید در نظر داشته باشد هر یک از سهام متعلق به او به صورت مجزا به فروش میرسد و وجه آن نیز در هر مرحله فروش به حساب بانکی پرداخت میشود. بنابراین کل فرآیند فروش سهام عدالت او در یک مرحله انجام نمیشود و وجوه آن نیز طی چند مرحله به حساب وی پرداخت میشود.
جمعبندی
سهام عدالت با هدف فقرزدایی به اقشار کم درآمد اختصاص یافت. هرچند چندین سال است که نام هیچ فرد جدیدی در این لیست اضافه نشده است اما در نهایت در سال جاری با آزادسازی سهام عدالت، سهامداران آن قادر به در دست گرفتن سهام خود و تصمیمگیری نسبت به خرید و فروش آن شدند. اگرچه بسیاری ممکن است بعلت نداشتن اطلاعات کافی نسبت به نحوه خرید و فروش و معامله این سهام، اختیار کنترل آن را بعهده کارگزاران یا بانکها بسپارند اما بسیاری نیز قادرند خودشان نسبت به سرنوشت این سهام تصمیم بگیرند. در صورتیکه هنوز نمیدانید چطور سهام عدالت خود را دریافت کنید میتوانید از شرکت کارگزاری سرمایه و دانش کمک بگیرید.
سلام درسال ۸۴ ثبت نام سهام عدالت را همسرم انجام داد .کارگر هست ولی هیچ جوابی را دریافت نکردیم الان به کجا مراجعه کنم
همراه گرامی، آیا شما نحوه معامله(مستقیم یا غیره مستقیم) سهام عدالت خود انتخاب کرده اید و یا کارگزاری را جهت معامله انتخاب کرده اید؟ اگرانتخاب کرده اید می¬توانید از کارگزاری مربوطه گزارشی بابت سهام خود دریافت کنید و اگر هم اطلاعی ندارید می¬توانید با شماره 1569 تماس بگیرید و اطلاعات کسب کنید